Cuireadh an tionscadal filíochta seo le chéile mar chuid den fhéile úr nua, An Focal Beo ina ndéanfar ceiliúradh ar an Ghaeilge mar theanga shaibhir a nascann go smior le béaloideas, filíocht, fealsúnacht, amhráin, oidhreacht, stair, miotaseolaíocht, cruthaitheacht agus féin-ionannas na ndaoine. Bain sult as an saothar seo ó Sam Ó Ferraigh agus amharc ar an suíomh gréasáin áit a bhfuil saothar filí eile ar fáil.
Tuilleadh eolais faoin fheile thíos faoi nó déan teagmháil linn ar 086 0751663 eolas@lionralc.ie
This poetry project was drawn together as part of the new festival An Focal Beo, in which Irish will be celebrated as a rich language utterly rooted in the folklore, poetry, philosophy, songs, heritage, history, mythology, creativity and self-understanding of her people. Enjoy now the poetry of Sam Ó Fearraigh and check out the website for more poets.
Further information about the festival is available below or contact us on 086 0751663 eolas@lionralc.ie
Ainmneacha,
is dar ndóigh bhí ann d’am
nach raibh ainmneacha ar na hardaí
ná ar na páirceanna ná cladaí, carraigeacha
ná srutháin, ritheadh páistí – cha raibh ach páistí ann – amach
ag ainmniú le fán – ag glaoch ‘ard a’smolaigh’
ar an áit ar mhothaigh siad an t-éan, nó ‘léim
a’ bhacaigh’ ar an áth ba chaoile dár thrasnaigh siad go dtí
go raibh ainmneacha flúirseach
ar fud an oileáin, gur shuigh focla
go héadrom ar éadan na tíre
inniú bíonn
na crainn ag lúbadh faoina n-ainmneacha, luíonn
soin go trom ar na fearainn, focla
ar na cnoic chomh dlúth le deannach blianta
i dteach fadtréigthe ciúin.
Lá inteacht, cá bhfios
nach dtiocfaidh siorradh gaoithe
a sciobfas, ‘nós an deannaigh, iad
ar
shiúil? (foilsithe in The Poet's Republic | Poblachd nam Bàrd, 2021)
Agus seo Sam é féin, i mbun an dán seo a aithris dúinn
Dán Grá
21 Bealtaine, 2015
Ghlac mé i mo bhéal thú
go bhfaca tú réaltaí úra
ag pléascadh thar imill na hoíche.
Dhá cholainn the
i bhfuarsholas gealaí –
gealach fhuar bhuí
dár mbreathnú le héad
frí fhuinneoga tanaí –
ba chuma linn.
Tháinig an codladh
agus ise á bá
go ciúin ins an aigéan laistiar dínn.
Bhí troime do chodlata
fáiscthe i mo sciatháin
is gile na maidine
ag sní fríd an spéir
amhail seanchneá á cneasú
den chéad uair ariamh.
(foilsithe in Green Carnations | Glas na Gile, 2021)
Balbháin
Seo chugat dhá phictiúr ón tsaol a tháinig romham –
Mo sheanmháthair ag cúlchaint
ina cistin bheag i nGlaschú
beag beann ar a cuid páistí
nach bhfuil a teanga acu.
Mo sheanathair i dtollán
á thochailt sna Garbhchríocha,
fir ag déanamh magaidh
fá chiotrúntacht a Bhéarla.
Ach ní scéal go sonra, amharc aríst –
ar mo sheanmháthair, is í ag obair
den chéad uair i nDùn Èideann:
bíonn uirthi litir a sheoladh, téann
sí amach is aimsíonn bocsa
ach cha sroicheann an litir duine –
tá mearbhall uirthi,
nó chuir sí í go cúramach
i bpoll le ‘litter’ scríofa faoi
go lom soiléir.
Fear trodach a bhí
i m’athair mór, tanaí ach gasta,
char ghlac sé le masla riamh, ach labhair
le dorn nuair a theip ar a theanga – bród
as ar dhíol sé le fostaíocht,
lena shláinte.
Stróic mo sheantuistí an bhéalbhach dá mbéalaibh,
nigh siad a sceadamáin le sáile,
dhiúltaigh siad gobán a bhreith ar a sliochtaigh
ach anois is é muidinne atá balbh.
(Dearadh na n-íomhánna DÚ Designs)
